Op dinsdagavond 18 april geeft Freek Stam, bestuurslid van onze afdeling, de lezing Archeologie van sport en spel. Van de Grieken tot de Hollanders. Freek Stam, Nederlands kampioen tienkamp atletiek in 1967, gaf recentelijk lessen over lichamelijke opvoeding, waarbij de historie daarvan de basis vormde voor zijn verhaal. Maar aan bod komen ook voorwerpen die in het bodemarchief te vinden zijn.

Oudheid

Al duizenden jaren is sport en spel een integraal onderdeel van het leven van alledag. Alle grote culturen uit de Oudheid kenmerken zich door hun soms unieke spel- en sportvormen. De Egyptenaren, de Grieken en de Romeinen hebben in beeld(en) en in schrift een indruk gegeven van een bloeiend sport- en spelleven. De sportieve Griekse opvoeding kwam tot uiting bij de Olympische Spelen. Bij opgravingen te Olympia werden accommodaties zichtbaar, maar ook uitrustingen en diverse attributen kwamen boven. Andere volken maakten er een wreed spektakel van, denk aan de gladiatoren bij de Romeinen. Maar de Romeinen deden ook aan fitness.

Hoewel in de christelijke periode daarna de glans wat van het sporten af ging, bleef er nog genoeg over. In de Middeleeuwen ontstond naast ridderspelen ook een sport- en spelcultuur voor burgers, die in de eeuwen daarna doorzette.

Moderne sport

Vanaf de 18^e eeuw beleefden sport en spel een ware comeback. Vooral in Engeland ontwikkelde zich een rijke cultuur op dat gebied. Een eeuw later kan je dan ook spreken van het begin van het tijdperk van de moderne (internationale) sport. Het doen herleven van de Griekse Olympische Spelen in 1896 in Athene onderstreepte dat nog eens.

De vele voorwerpen, beelden en (muur)schilderingen, die in de loop van de tijd opgegraven en bewaard zijn, geven een mooi overzicht van wat spel en sport ons in al die eeuwen hebben geboden. Over het onderwerp spel is van alles te zien aan voorwerpen uit allerlei tijden. Denk aan prehistorische speelschijfjes uit de IJzertijd. Ook allerlei balspelen komen op en verspreiden zich. Zo kennen we het oude balspel kolven. Aan de hand van diverse voorbeelden uit het bodemarchief en andere bronnen komen vele sporten en spelen langs, waarvan soms de spelregels een raadsel zijn. Soms staat bijvoorbeeld op een tegeltje een kinderspel dat in de vergetelheid is geraakt.