2013-03-15 Archeologisch Museum Haarlem

In 2012 vierde AWN-afdeling Kennemerland het 60-jarig bestaan: het zal u door het decembernummer van Westerheem, vrijwel geheel gewijd aan dit heuglijke feit, niet zijn ontgaan. Ter gelegenheid van het jubileum kreeg de afdeling in het sfeervolle Archeologisch Museum van Haarlem enkele vitrines ter beschikking om hun mooiste vondsten te exposeren. Reden voor Gerda en Anneke om een excursie te organiseren naar Haarlem. Op vrijdag 15 maart stapten zes mensen in de trein naar het westen. Dat pakte voor schrijver dezes, komend vanaf Apeldoorn, niet zo goed uit wegens een hardnekkige wisselstoring tussen Hilversum en Amsterdam CS waardoor moest worden omgereisd. De andere reizigers hadden meer geluk en waren intussen al ontvangen door Roel van Gulik en Hilde Vermast van Kennemerland en Marjolein van den Dries, archeoloog in Haarlem (afb. 1). In de drie vitrines hadden de Kennemerlanders op smaakvolle wijze toch een flink aantal mooie vondsten kunnen plaatsen. Natuurlijk was daar het een en ander aan interessante keramiek bij, maar ook glas, metaal en leer ontbraken niet. Heel bijzonder waren ook enkele houten bordjes/kommetjes/nappen uit ca. 1280, gevonden in 1989 bij het uitgraven van de kelder van de Vleeshal, dus op deze plaats (afb. 2). Natuurlijk bekeken we ook de vaste tentoonstelling, waarin de opstelling van een complete opgraving nog steeds een blikvanger van jewelste is: zeer instructief voor (jonge) bezoekers, zelfs een skelet ontbreekt niet.
Daarna genoten we de lunch op de hoogste verdieping van V&D, bekend om het fraaie uitzicht in de richting van de Markt met de Sint Bavokerk.
Hierna bezochten we een kerkgebouw waar de Archeologische Dienst veel vondsten toont en daar ook mee bezig is. Opvallend zijn de mooie glas-in-lood-ramen met de archeologie als inspiratiebron, maar ook de vitrines trekken de aandacht (afb. 3). Zagen we in het museum al schoenen, hier waren er nog veel meer te zien.
Roel en Hilde lieten ons hier achter onder de zeer bekwame hoede van gids Thon Fikkerman van het Gilde. Deze voerde ons langs tal van Haarlemse monumenten en speciaal naar enkele hofjes. Daarvan heeft Haarlem er heel veel die we uiteraard niet allemaal zagen. Deze rustpunten midden in een stad blijven fascineren, zeker wanneer alles er zo verzorgd uitziet. Thon had ook toegang tot een verpleeghuis voor ouderen, waar we achter een met een ca. 15 cm lange sleutel te openen deur twee kamers met prachtig geschilderd behang konden bewonderen, aangevuld door fraaie kroonluchters en bijpassende keramiek in de kast: heel bijzonder (afb. 4).
   
Ook Haarlem heeft zijn middeleeuwse kelders, zij het minder dan in Arnhem. Als geroutineerde kelderkenners lieten we de gelegenheid echter niet voorbijgaan om hier iets van te zien. Ook bezochten we een indrukwekkend monument dat de namen van zo’n 700 Joodse oorlogsslachtoffers in herinnering houdt.
Ten slotte toonde Thon ons met gerechtvaardigde trots ‘zijn kerk’, de franciscaanse kerk aan de Groenmarkt. De kerk heeft een bijzonder fraai geschilderde kruiswegstatie, een mooi koor en een – voor een katholieke kerk – opvallend opvallende kansel, voorzien van mooi houtsnijwerk. Vervolgens namen we afscheid van onze gepassioneerde gids, waarna ondergetekende zich naar de NS spoedde en de anderen eerst nog een kopje thee gingen drinken.