😀Gratis!

Een stel programma’s waardoor je je niet meer hoeft te vervelen…

De archeologie ‘ verdigitaliseert ‘ snel, en zeker voor de gemiddelde amateurarcheoloog is dat bijna niet bij te houden. Toch is er genoeg te doen, en zeker vanachter jouw bureau/luie stoel met een laptopje kan je fantastisch mooi archeologisch (onderzoeks-) werk verzetten. Het lijkt allemaal erg ingewikkeld, maar met een paar simpele stapjes kan je al snel wat moois en handigs in elkaar zetten. Beschouw deze pagina maar als een ‘smaakmaker’, en mocht je meer willen weten, neem contact op met de AWN regio Utrecht.

Welke leuke aspecten van de archeologie zijn relevant? Denk eens aan informatie op de geografische kaart, of beeldherkenning, of eenvoudige tot zeer geavanceerde berekeningen. Dat kàn, en nog met legale gratis mogelijkheden ook.

We nemen een paar aspecten onder de loep;

MS Power BI

Heb je gegevens in een simpel MS Excel spreadsheet? Dan kan je de in Excel ingebouwde mogelijkheden om wat grafiekjes te maken natuurlijk zonder meer benutten. Vooral de hedendaagse dynamische filtermogelijkheden (‘Slicers’ in Excel) geven snelle mogelijkheden om overzichten te maken.

Maar als je nu net iets meer wilt, lees dan eens wat over een ander gratis product van Microsoft: Power BI. Je kunt daarmee zeer geavanceerde overzichten maken, en er is een ruim aanbod van extra ‘visualisatie-‘mogelijkheden van derden. Bovendien kan je bestanden uit diverse bronnen aan elkaar koppelen, om daarmee gegevens die in meerdere bronnen ‘rondslingeren’ toch in één beeld te vangen. Een mooi voorbeeld is ARCHIS, waar de informatie in vele tabellen is onderverdeeld. Toch kan er een overzichtelijk beeld worden gegeven, zoals weergegeven in onderstaand voorbeeld;

Geheel rechts in bovenstaande afbeelding staan de tabellen, die in Power BI zijn gekoppeld. We kunnen met die set gegevens allerlei informatie op de geografische kaart zetten, en tegelijkertijd verhoudingen (in dit geval tussen typen aardewerk) inzichtelijk maken. Tegelijkertijd is dit ook een geavanceerde filtermogelijkheid. Enfin, van super eenvoudig tot schitterende overzichten, leuk om zowel te maken als wel om er mee te werken in het kader van verder archeologisch onderzoek …

QGis

Laten we eens uitgaan van de simpele waarheid dat archeologische vondsten altijd ergens uit de grond zijn gekomen. In dit geval gaat het om dat; ‘ERGENS‘ …

Met grafische informatiesystemen (‘GIS’) kunnen we dat mooi in beeld brengen, en uiteraard kunnen we de resultaten gebruiken voor verder onderzoek.

Een prachtig GIS programma helemaal gratis! Dan kijk je bijvoorbeeld naar QGis! Wel even wat energie in stoppen om er echt mee aan de slag te gaan, maar er is ontzettend veel videomateriaal op bijvoorbeeld YouTube te vinden. Steek er wat tijd in, en dan heb je ook wat! Een prachtig voorbeeld van het gebruik van QGis en gerelateerde software is te vinden in het verslag van de veldlopen in Rijnenburg, klik hier!

Of een ander voorbeeld;

ArcGIS online

Het accent ligt ook hier weer op de geografische inzichten, in tegenstelling tot Power BI, alhoewel er natuurlijk een zekere overlap is. Maar ArcGIS biedt weer veel meer in termen van presentaties die gemaakt kunnen worden op basis van het kaartmateriaal.

In ArcGIS kan je allerlei informatie-lagen over elkaar heen zetten, waardoor je een combinatie kan kiezen die voor jou relevant is. In het bovenstaande voorbeeld kijken we naar de verspreiding van La Tène glazen armbanden in het Kromme Rijngebied. We zien de oude rijnbeddingen, te weten de

In ArcGIS kan je allerlei informatie-lagen over elkaar heen zetten, waardoor je een combinatie kan kiezen die voor jou relevant is. In het bovenstaande voorbeeld kijken we naar de verspreiding van La Tène glazen armbanden in het Kromme Rijngebied. We zien de oude rijnbeddingen, te weten de Werkhovense gordel, de Houtense Gordel, de Kromme Rijn, en op de huidige topografische kaart natuurlijk de Lek. De oude Rijngordels zijn van belang omdat de achtergebleven stroomruggen ideale plekken voor vroege bewoning waren: hoog en droog en water in de buurt (in de restgeul). Enfin, de toepassingen zijn eindeloos. Allerlei informatie die online beschikbaar is kan worden gecombineerd met jouw eigen datasets. Prachtig! Kijk bijvoorbeeld hier wat je nog meer met ArcGIS kan doen…

Orange

Wat meer mogelijkheden om diverse meer geavanceerde technieken – die ook in de archeologie spelen – op een eenvoudige manier uit te proberen kan met het programma ‘Orange’! Daar kan je concepten als voorspellingsmodellen, AI, beeldherkenning, Statistische technieken als clusteren enzovoorts op een eenvoudige manier inzichtelijk maken. De concepten zijn lastig, maar als je eenmaal een idee hebt kan je het snel en eenvoudig met een grafische ‘What You See Is What You Get’ (WYSIWYG) interface ‘programmeren’. Kijk eens naar het onderstaande voorbeeld. Op ieder symbool kan je klikken om de parameters die je wenst te kiezen. Bijvoorbeeld klikken op het meest linkse icoontje opent een venster waar je de map met jouw plaatjes kan opgeven.

Een voorbeeld van werken met Orange vind je hier. Met een paar stappen zet je je gegevens op de kaart…

Een meer geavanceerd voorbeeld hier! Een plaatje daaruit is hieronder afgebeeld: we zien dat de scherfprofielen keurig worden onderverdeeld in gelijksoortige typen…

SMath

Met SMath kan je simpelweg rekenen, op ieder niveau. Je begint met een leeg rekenvelletje en net als in een schoolboek type je jouw sommetjes in. Dat kan je toch ook in Excel, zou je zeggen. Nou, dat is ook zo, maar hier zie je in gewone rekenboekentaal de berekening staan. Een wat uitgebreidere introductie is hier te vinden, maar je kunt veel eenvoudiger beginnen met zoiets als:

Er komt nog meer…

Nog niet genoeg? Richt dan je eigen virtuele museum in!

Ooit gewerkt met de IKEA Keukenplanner of iets dergelijks? Nou, dan kan je met gratis online software ook je eigen museum bouwen en leuk inrichten met een super tentoonstelling! Wordt de curator van jouw eigen museum. Het is echt eenvoudig om jouw eigen tentoonstelling vorm te geven: plaatjes aan de muur, wat tekst hier en daar, zelfs een videoscherm met door jou gekozen video’s, audio, enfin, zelfs een virtuele toer kan je ontwerpen.

Probeer ArtSteps door de link te volgen, en een gratis account aan te maken, en dan lekker aan de slag!

Bijvoorbeeld;

Klik HIER om een eenvoudig test-voorbeeld te zien. We zijn de èchte tentoonstelling nog aan het voorbereiden…

👉Kijk HIER bijvoorbeeld naar het werk van de AWN Projectgroep ‘Romeins grijs aardewerk’